Cùng nghĩ về Chè Thái Nguyên nơi cửa chùa. Tôi thích uống chè Thái Nguyên theo phong cách Việt Nam, uống chè Thái Nguyên như tôi thường uống với các sư trong chùa.

Chén trà nơi cửa thiền

Khách đến, bình thủy của chùa như lúc nào cũng có nước nóng, như lúc nào cũng vui được hồn nhiên tiếp khách. Sư vừa tiếp chuyện vừa chế chè Thái Nguyên, thản nhiên nhưng vẫn chăm chút trong từng cử chỉ.

Khách cũng vậy, hồn nhiên uống trà, không kiểu cách, ngụm chè Thái Nguyên thơm ngon trong miệng, nhưng không cảm ơn chén chè Thái Nguyên, mà chắc chén chè Thái Nguyên cũng không đòi cúi đầu cảm ơn.

Thiền trà làng Mai

Cả cái sân chùa cũng không đòi cảm ơn, tuy khách uống chè Thái Nguyên ở chùa là uống cả cái sân chùa. Ở Việt Nam không có thiền chè Thái Nguyên chăng? Đâu phải! Cứ lên chùa uống chè Thái Nguyên thì biết: chén chè Thái Nguyên ở chùa vẫn khác.

Không kiểu cách mà vẫn khác. Không lễ nghi mà khách vẫn nâng chén chè Thái Nguyên thận trọng khác thường ngày. Chưa kể, lúc được song ẩm với sư, chén chè Thái Nguyên chỉ còn là hương thơm. Và Chè Thái Nguyên nơi cửa chùa càng ý nghĩa, kiểu như thiền trà Làng Mai vậy.

Nghĩ về chén Chè Thái Nguyên nơi cửa chùa

Vậy thì nghệ thuật uống chè Thái Nguyên ở chùa là thế nào? Có gì là nghệ thuật trong đó chăng? Đơn sơ như cái hồn diễn đạt qua cả một cung cách lễ nghi như trong chè Thái Nguyên đạo thì khó nhận ra hơn. Uống chè Thái Nguyên là để hòa, để kính, để tịnh, để tịch với thiên nhiên, với người trước mặt, với đồ vật chung quanh, với chén chè Thái Nguyên.

Tôi thích câu chuyện này, của một thiền sư người Mỹ kể về thầy của mình, một thiền sư người Nhật. Một hôm, ông đến phi trường New York đón thầy. Máy bay đến trễ, giờ uống chè Thái Nguyên buổi sáng đã qua, trò tỏ ý tiếc. Thầy nói: “Đâu có trễ! Vào đây!”. Thầy trò đưa nhau vào quán ăn trong sân bay, đầy nhóc người. Trò hoảng hồn, chẳng lẽ thầy làm trà đạo ở đây?

Thầy trò ngồi vào bàn. Thầy thản nhiên rút trong tay nải ra một hộp chè Thái Nguyên, mở hộp, tìm cái thìa tre, đong đầy một thìa che thai nguyen. Bảo trò há miệng ra, thảy chè Thái Nguyên vào miệng, kẹp miệng trò lại với hai ngón tay, ra lệnh: “Pha nước vào!”. Dạy bài học đơn sơ của chè Thái Nguyên đạo đến mức đó thì tuyệt chiêu. Đơn sơ là tinh túy của thiền.

Uống trà Thái Nguyên nơi non thiêng yên tử

Như phản xạ, tôi thèm quá một chén chè Thái Nguyên. Nhưng chè Thái Nguyên đâu, bình đâu? May quá, đồng hành với tôi là một ông sư trẻ, mà, như một chân lý bất diệt, ở đâu có sư thì ở đấy có chè Thái Nguyên. Chè Thái Nguyên nơi cửa chùa là vậy.

Cho nên, sư thoắt đi rồi sư thoắt về với một ấm chè Thái Nguyên và vài cái chén trong tay. Giữa vũ trụ lặng yên bước chân thầm của lịch sử, mấy cái chén chè Thái Nguyên, đặt trên gạch đá, trước cây đại xưa bảy trăm năm. Thốt nhiên, tôi muốn dâng chén chè Thái Nguyên trong tay cho núi non Yên Tử. Thốt nhiên, tôi cảm thấy sự cần thiết thôi thúc của một lễ nghi. Tôi cúi đầu trước chén chè Thái Nguyên.

Có lẽ thầy Pháp Trí bên cạnh tôi cũng rúng động một tâm trạng như tôi lúc đó. Nhưng, phút cảm động đi qua, chúng tôi trở lại với ấm chè Thái Nguyên nơi cửa chùa bình thường, quen thuộc trong chùa. Vui vẻ, tôi uống cạn chén chè Thái Nguyên, uống một hơi thật to khi cạn chén, tuy chè Thái Nguyên hẩm, nước hẩm.